Hiện nay, có một giống gà rất đặc biệt tại Việt Nam nhưng chưa được nhiều người biết đến, đó chính là gà Lạc Thủy. Khi nhắc đến gà quý, chúng ta vẫn thường nghĩ ngay tới gà Đông Tảo, gà Hồ,… và điều này đã khiến ta vội bỏ qua gà Lạc Thủy.
Điều đáng nói không chỉ người dân bình thường ít biết đến gà này mà ngay cả giới kỹ thuật cũng mới phát hiện trong một lần đi giao gà giống ở Lạc Thủy, Hòa Bình. Ngay lúc loài gà này được phát hiện, các nhà khoa học đã tức khắc đưa chúng vào diện cần phải bảo tồn.
Bất ngờ với những phát hiện trong nhà
Tại trung tâm Thực nghiệm và bảo tồn vật nuôi, Viện Chăn nuôi, TS Hoàng Thanh Hải, Giám đốc trung tâm vừa trở về từ khu bảo tồn gà Lạc Thủy, niềm vui vẫn còn hiện bên trong đôi mắt của anh lúc đang say sưa kể về giống gà có nguồn gen đặc biệt này.
TS Hoàng Thanh Hải kể rằng vào năm 2013, trong một chuyến công tác đi giao gà giống tại huyện Lạc Thủy, Hòa Bình, đoàn cán bộ của Viện Chăn nuôi bắt gặp một giống gà lạ, đã ở đó từ lâu trong hộ chăn nuôi của dân địa phương nhưng lại chưa có trong danh sách bảo tồn.
Giống gà Lạc Thủy này bên ngoài khác với gà Đông Tảo, gà Hồ, gà Móng, nhưng mới nhìn qua thì giống với gà Mía. Không những thế qua từng giai đoạn phát triển, giống gà này có những sự thay đổi rõ rệt và không còn giống như gà Mía nữa.
“Đây là một trong những giống gà nội thuần nhất, đồng nhất về bề ngoài và có nguồn gen đặc biệt còn tiềm ẩn”, TS Hoàng Thanh Hải cho biết thêm. Gà con trong giai đoạn 1 ngày tuổi có bộ lông đồng nhất màu trắng ngà, da vàng, mỏ và da chân màu vàng, tốc độ mọc lông nhanh khi chỉ mất đâu đấy 1 tuần tuổi là đã mọc hết lông cánh, 4 tuần tiếp theo là có thể phân biệt được là gà trống hay gà mái qua đặc điểm bề ngoài. Đây là một trong số các đặc điểm nổi bật nhất của giống gà này, mà không giống gà nào khác có được. Lúc 4 tuần tuổi, con mái sở hữu lông trắng, hồng nhạt, con trống lông đã bắt đầu ngả màu đỏ tía. Lúc trưởng thành con mái sở hữu lông màu lá chuối khô, hơi giống gà Mía, còn với gà trống thì trông rất đẹp nhờ bộ lông màu mận chín, đỏ tím, da chân vàng, mào đơn, dái tai dài. Không chỉ có bề ngoài đẹp mà chất lượng thịt cũng đạt tới sự hoàn hảo.
TS Hoàng Thanh Hải kể thêm: Sau lúc phát hiện đây là giống gà quý, các nhà khoa học đã quyết định đặt tên cho giống gà này theo địa danh Lạc Thủy và đề xuất khoa học bảo tồn, tuyển lựa nhân giống. Chỉ đến lúc đó, người dân địa phương mới biết đó là gà quý. Ngày 20/11 mới đây, lúc Viện Chăn nuôi kết hợp có Sở khoa học & công nghệ tỉnh Hòa Bình đã tiến hành tổ chức hội thảo giới thiệu về giống gà Lạc Thủy, một số cán bộ điều hành của tỉnh Hòa Bình bay giờ mới biết tới giống gà này”, TS Hoàng Thanh Hải cười bảo: “Đúng là trong nhà có của quý mà không biết”.
Đề xuất nhận diện nguồn gốc
TS Hoàng Thanh Hải nói thêm: khi vừa đưa gà Lạc Thủy về nhân nuôi bảo tồn, có không ít người cũng đặt ra nghi vấn, không biết rằng liệu loài gà này chỉ có ở vùng Lạc Thủy, Hòa Bình, hay còn ở các vùng khác, mà giống như Hòa Bình. Thực tế, qua công tác kiếm tìm thu thập nguồn gen, những nhà khoa học đã khẳng định, gà Lạc Thủy có nguồn gốc xuất xứ ở Lạc Thủy, ngoài địa phương này thì ở nơi khác vẫn chưa tìm thấy.
TS Hoàng Thanh Hải cho biết thêm: thời gian tới, Viện Chăn nuôi sẽ bắt đầu đánh giá cách thức di truyền của gà Lạc Thủy để kết luận đây là 1 dòng hay giống gà Việt Nam, sau đấy sẽ đưa vào xác nhận giống vật nuôi của Việt Nam. Hiện ở đất nước ta có nhiều giống gà quý như gà nòi Nam Bộ, gà Đá, gà Mía, gà Ri, gà Hồ, gà Đông Tảo, gà H’Mông, gà Tàu Vàng,… nhưng chỉ có 3 giống được Nhà nước xác nhận là giống gốc và được cấp kinh phí để nuôi gồm: Gà Ri, gà H’Mông và gà Tàu Vàng. Như thế để thấy được gà Lạc Thủy có trị giá như thế nào. Nếu gà Lạc Thủy được công nhận là giống gốc thì khả năng để nhân giống và phát triển đứa gà này ra cùng cộng đồng là rất lớn. Lúc đấy, người dân sẽ có cơ hội được thưởng thức thêm sản phẩm thịt gà mới, ngon, thơm”.
Chuẩn bị sẵn sàng chuyển giao giống cho người khác
KS.Nguyễn Văn Tám chia sẻ: Nuôi gà cũng như nuôi con mọn, lúc đưa giống gà này về nuôi, mỗi ngày không có dưới 4 lần anh phải đi rà soát xem đàn gà liệu có đủ nhiệt độ giữ ấm không, tình hình ăn uống của chúng có đúng theo giai đoạn tăng trưởng hay không.
Sang khu nuôi gà Lạc Thủy 4 tuần tuổi, nơi đã phân biệt được các con gà trống và gà mái nhờ đặc điểm bề ngoài, KS Nguyễn Văn Tám cho biết, tới thời khắc này gà trống, mái sẽ nuôi nhốt riêng để đảm bảo chế độ ăn khác nhau. Anh Tám cho biết, phải dựa vào đặc tính của từng giống gà để tiến hành theo dõi tốc độ sinh trưởng và đưa ra chế độ ăn phù hợp. Thí dụ, có gà làm thịt thời gian nuôi trong khoảng 3 – 3,5 tháng mang thể cho ăn vỗ béo lúc vào giai đoạn thu hoạch, nhưng đối có gà đẻ thì từ tuần 11 – 20 phải giảm thiểu cho ăn, thường chỉ 50 – 70g/ngày. &Ldquo;Những ngày mới hạn chế chế độ ăn cho gà đẻ, nhìn chúng đói cứ chạy sớn sác trong chuồng trông thương lắm, mà không làm gì được, cũng không dám cho ăn thêm”, anh Tám san sớt.
các chuyên gia cho biết, hiện gà Lạc Thủy nhân, nuôi, bảo tàng ở trọng điểm lớn mạnh phải chăng, chất lượng đảm bảo, với thể chuyển giao giống đi nhiều thành thị để lớn mạnh.
Theo TS Hoàng Thanh Hải, mỗi ngày dù có bất cứ công việc bận rộn đến mấy cũng đều xuống thăm gà một đôi lần, cứ thấy chúng tăng trưởng từng ngày, trưởng thành và thay đổi theo từng giai đoạn là vui lắm. Bây giờ, Viện Chăn nuôi đang bảo tồn 24 giống vật nuôi, trong đó sở hữu 7 giống gà, là gà Lạc Thủy, gà Lạc Sơn (Quảng Bình), gà Kiến (Bình Định), gà Quý Phi, gà phổ biến cựa, gà Lôi lam đuôi trắng, gà Xước Hà Giang.
Bên cạnh trị giá dinh dưỡng, các giống gà quý của Việt Nam còn sở hữu cả trị giá nhân bản, bởi mỗi giống gà đều gắn với các địa danh nhất mực, sở hữu theo cả văn hóa của vùng đất ấy. Chẳng hạn như gà Đông Tảo, mang các con gà giá đến vài triệu đồng, cá biệt mang các con to, giống đẹp, với những đặc điểm ngoại hình tiêu biểu của giống gà Đông Tảo mang thể sở hữu giá đến cả chục triệu hay vài chục triệu đồng. Đắt tương tự chẳng phải vì giết mổ của nó ngon hơn hay giá trị thương phẩm cao hơn, mà là vì bản thân giống gà ấy với phổ quát ý nghĩa văn hóa, nó đại diện cho cả 1 vùng đất và từng là giống gà được tiến Vua, giống gà đã đi vào văn học, sử sách,…
Ngoài ra, độc giả có thể tìm hiểu thêm các tin tức về gà cũng như xem đá gà được trực tiếp từ các trường nổi tiếng Campuchia ngay trên website gacuadaiphat.com của chúng tôi!
